(QT) -
Quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam là tài sản chung vô giá
của hai dân tộc, là nhân tố bảo đảm thắng lợi cho sự nghiệp cách mạng
của mỗi nước. Để gìn giữ, củng cố và phát huy truyền thống hữu nghị đặc
biệt Việt Nam- Lào, Lào - Việt Nam chúng ta có thể rút ra một số kinh
nghiệm sau đây:

Một là, quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào- Việt Nam được tạo dựng
trên cơ sở xác định đúng đắn những quan điểm lý luận về mối quan hệ dân
tộc và quốc tế trong thời đại mới nhằm thực hiện nhiệm vụ cách mạng do
hai nước xác lập. Quan hệ đó dựa trên cơ sở cả hai dận tộc Việt Nam và
Lào đều khẳng định con đường cách mạng vô sản là con đường giải phóng và
phát triển của Đông Dương.

Quan hệ đó được kiểm nghiệm trong lịch sử, trải qua nhiều thử thách, hy
sinh, gian khổ vì độc lập, tự do, hạnh phúc của hai dân tộc và nhân dân
hai nước, quan hệ Việt Nam- Lào đã trở thành quy luật sống còn và sức
mạnh kỳ diệu đưa tới nhiều thắng lợi vĩ đại của Việt Nam và Lào trong
đấu tranh giải phóng dân tộc, trong xây dựng và bảo vệ đất nước, cùng
phát triển theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Nếu một trong hai nước xa
rời Chủ nghĩa Mác - Lênin, chệch hướng con đường mà Đảng của mỗi nước đã
chọn thì có nguy cơ phá vỡ mối quan hệ đặc biệt Việt Nam - Lào, Lào -
Việt Nam.

Trả lời câu hỏi trực tuyến cuộc thi Tìm hiểu lịch sử quan hệ đặc biệt Việt Nam- Lào, Lào-Việt Nam- Ảnh: TL

Hai là, cả hai dân tộc Việt Nam và Lào đều phải quán triệt và thực hiện
tốt quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Giúp bạn là mình tự giúp mình”.
Bản chất của quan hệ đặc biệt Việt Nam- Lào, Lào - Việt Nam được nuôi
dưỡng, phát triển bằng sức cảm hóa sâu sắc của quan điểm “Giúp bạn là
mình tự giúp mình” do Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ dẫn. Đây là câu nói cô
đọng, giàu ý nghĩa chính trị, nhân văn, mở ra phương hướng xử lý hài hòa
lợi ích của hai dân tộc, là vũ khí sắc bén chống tư tưởng dân tộc hẹp
hòi, ban ơn.

Chúng ta thấy rằng, trong tiến trình cách mạng của hai nước thời gian
qua, mỗi bước phát triển của cách mạng Lào tạo hậu thuẫn cho cách mạng
Việt Nam giành thắng lợi và ngược lại, thắng lợi của cách mạng Việt Nam
tạo điều kiện cho cách mạng Lào phát triển. Vì vậy, cần có một nhận thức
thống nhất trong cán bộ và nhân dân hai nước về tính chất đặc biệt này.
Cả hai bên cần có tầm nhìn rộng hơn, toàn diện và lâu dài hơn chứ không
chỉ ở các lợi ích kinh tế thuần túy và ngắn hạn.

Ba là, Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào phải luôn
coi trọng thực hiện nguyên tắc tôn trọng quyền độc lập, tự chủ, bình
đẳng và dân chủ của hai bên. Tại cuộc hội đàm với đoàn đại biểu cấp cao
Đảng Nhân dân cách mạng Lào, ngày 9/7/1961, đồng chí Lê Duẩn, Bí thư thứ
nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam trình bày về
nguyên tắc lớn và lề lối làm việc giữa hai Đảng, bao gồm những nội dung:
“Mọi công việc ở Lào đều do Đảng Lào phụ trách. Cách mạng Lào do đồng
chí Lào lãnh đạo, đường lối, chủ trương do Đảng Lào đề ra. Việt Nam góp ý
kiến. Cũng có lúc Việt Nam thấy vấn đề trước thì Việt Nam đề xuất ý
kiến trước, nhưng quyền quyết định vẫn do Đảng Lào”.

Ở phạm vi quan hệ giữa Đảng Lào với các đảng anh em khác thì “Đảng Lào
tự mình bàn bạc thương lượng với các đảng anh em trong mọi vấn đề có
liên quan. Trong phạm vi nào đó theo yêu cầu của các đảng anh em và với
sự thỏa thuận của Đảng Lào, Việt Nam có thể làm trung gian giúp đỡ”

Về quan hệ giữa hai nước, hai Chính phủ, đồng chí Lê Duẩn cho rằng: “Tất
nhiên có những quan hệ khác hơn quan hệ hai Đảng. Những vấn đề lớn
trong quan hệ giữa hai Chính phủ thì hai Đảng cũng cần có sự trao đổi ý
kiến trước với nhau”

Về phía Lào, giải thích rõ nguyên tắc độc lập, tự chủ và giá trị của nó,
trong bài phát biểu tại Hội nghị cán bộ toàn quốc Lào ngày 13/5/1974,
Chủ tịch Cayxỏn Phomvihản nói: “Sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta phải
do nhân dân ta tự làm lấy. Đảng ta là một đảng lãnh đạo cách mạng thực
sự, do đó phải giữ vững nguyên tắc độc lập, tự chủ thì mới chứng minh
một cách đầy đủ chủ nghĩa yêu nước nồng nàn kết hợp với tinh thần quốc
tế vô sản trong sáng”.

Trên cơ sở nhận thức quá trình toàn cầu hóa và sự hội nhập giữa các nước
trong khu vực Đông Nam Á, Báo cáo chính trị tại Đại hội lần thứ VIII
Đảng Nhân dân cách mạng Lào (tháng 3/2006) nêu rõ: “Kiên định quan điểm
chủ động và thái độ tích cực trong hội nhập quốc tế và khu vực bằng việc
phát huy cao độ sức mạnh của dân tộc và tiềm năng của đất nước. Cộng
hòa Dân chủ nhân dân Lào sẵn sàng là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả
các nước nhằm đảm bảo lợi ích chung và lợi ích riêng của mỗi bên”. Đại
hội XI Đảng Cộng sản Việt Nam khẳng định: “Thực hiện nhất quán đường lối
đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển.”

Tiếp tục tinh thần và nguyên tắc đó, Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân
dân cách mạng Lào chủ trương đẩy mạnh hơn nữa quan hệ hợp tác toàn diện
Việt Nam - Lào phải trên cơ sở phát huy tinh thần độc lập, tự chủ và ý
chí tự lực, tự cường, hợp tác bình đẳng và cùng có lợi. Thực hiện tốt 4
nguyên tắc mà Hội nghị cấp cao ba nước Đông Dương diễn ra tại thủ đô
Viên Chăn từ ngày 22 đến ngày 23/2/1983 đã thống nhất, trong đó chú ý
đến vấn đề: Quan hệ giữa ba nước sẽ được giải quyết bằng thương lượng
trên cơ sở tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau,
không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau.

Bốn là, để việc gìn giữ, củng cố, phát huy truyền thống hữu nghị đặc
biệt Việt Nam- Lào ngày càng tốt đẹp, hai Đảng, hai Nhà Nước cần thường
xuyên thông báo cho nhau về tình hình mỗi Ðảng, mỗi nước. Thường xuyên
trao đổi về các phương hướng, biện pháp không ngừng phát triển quan hệ
hai Ðảng, hai nước, cũng như những vấn đề quốc tế và khu vực cùng quan
tâm.

Chính phủ hai nước cần tích cực chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương triển
khai thực hiện Hiệp định hợp tác 5 năm 2011-2015 và Chiến lược hợp tác
10 năm 2011- 2020. Tăng cường quan hệ hợp tác giúp đỡ lẫn nhau giữa các
địa phương của hai nước, nhất là các địa phương có chung biên giới.

Sớm kiện toàn tổ chức bộ máy, đổi mới cơ chế và nâng cao hiệu quả hoạt
động của Ủy ban Liên Chính phủ và bộ phận thường trực Phân ban hợp tác
Việt Nam- Lào, Lào- Việt Nam. Phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục
cho các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ về mối quan hệ đặc biệt
Việt Nam-Lào trong giai đoạn mới.

Hợp tác chặt chẽ giữa hai nước trong việc thực hiện chiến lược phát
triển. Đẩy mạnh hợp tác về quốc phòng, an ninh, đối ngoại, đào tạo và
phát triển nguồn nhân lực. Trong hoàn cảnh nào hai Đảng và nhân dân hai
nước cũng làm hết sức mình để giữ gìn và vun đắp mối quan hệ đặc biệt
Việt Nam - Lào mãi mãi xanh tươi, đời đời bền vững, truyền mãi cho các
thế hệ mai sau.

NGUYỄN VŨ QUYỀN